کتاب معمـاری و انفصال تالیف برنارد چومی ترجمه حسام عشقی صنعتی و دکتر مرتضی نیک فطرت

فهرست

معرفی نویسنده
پیشگفتار مترجمان
مقدمه نویسنده

// فصل اول: فضا
پارادوکسِ معماری
پرسش‌هایی از فضا
معماری و سرپیچی (عصیان )
لذتِ معماری

// فصل دوم: برنامه
معماری و مرزها
خشونتِ معماری
فضاها و رویدادها
سکانس‌ها (توالی‌ها)

// فصل سوم: انفصال
جنون و ترکیب‌پذیری
میانجی‌گری انتزاعی و استراتژی
انفصال
-۱De-, Dis-, Ex
شش مفهوم

کتاب «معماری و انفصال»؛ حاصل مقالات و نوشتارهای انتقادی برنارد چومی در سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۱، تحلیلی روشن و محرّک از مسائلی کلیدی است که مباحثِ معمارانهٔ بیش از دو دههٔ گذشته را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد؛ از تئوری دیکانستراکشن گرفته تا ملاحظات جدید مرتبط با مفاهیم رویداد و برنامه، در این کتاب گنجانده شده است. چومی در این کتاب به بیان دیدگاه‌های فلسفی خود در باب معماری، به‌صورت مجموعه‌ای از مقالات، پرداخته است. او استدلال می‌کند که انفصال میان فضاها و کاربردشان، اشیا و رویدادها، ذات و معنا، امروزه دیگر امری تصادفی نیست؛ اما هنگامی‌که این انفصال به یک رویارویی معماری تبدیل می‌شود، رابطهٔ جدید لذّت و خشونت اتفاق می‌افتد. چومی در این کتاب با کنکاشی موشکافانه، تناقضات، دوگانگی‌ها و تفاسیر حاشیه‌ای معماری را آشکار می‌نماید، چراکه معتقد است معماری باید نمود کالبدی ذهنیت و بینش زمان خود باشد؛ بینشی که تحت سیطرهٔ قواعد و چارچوب‌های از پیش مفروض به ورطهٔ فراموشی افتاده است. به اعتقاد چومی، معماری باید با به چالش کشیدن و تشکیک در ساختارهای موجود، به ماهیتِ متلاشی و ازهم‌گسیختهٔ جهان معاصر پاسخ دهد.
ساختار کتاب، مشتمل بر سه فصلِ فضا، برنامه و انفصال است. فصل اول، به مقولهٔ «فضا» و مقالات انتشاریافتهٔ چومی مابین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۶ اختصاص دارد. او، این فصل را تحت درون‌مایهٔ فضا جمع‌آوری کرده است و در آن تئوری‌های ابتدایی فضای معماری را تجزیه‌وتحلیل می‌نماید و نشان می‌دهد که یک تعریف دقیق همیشه دربرگیرنده اصطلاحات متناقض یا ناسازگار خواهد بود. مقالات این فصل، مفهوم لذّتِ معماری را به‌عنوان تجربهٔ مواجهه فضا با جنبه‌های مفهومی‌ترش معرفی می‌کنند. او در این فصل ادعا می‌کند که ماهیت و جوهر فضا، ذهنی است و این معمار است که مدل غایی علت را در اختیار می‌گذارد که به واسطهٔ ادراک یک بنا به وجود می‌آید. فصل دوم، دربارهٔ «برنامه» است و متون منتشرشدهٔ چومی در محدودهٔ سال‌های ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۳ در این فصل جای دارند. این فصل با پرسش دربارهٔ سه اصل کلاسیکِ زیبایی، استحکام و سودمندی آغاز می‌گردد و پیشنهاد می‌کند که بُعد برنامه‌ریزی‌شده مربوط به سودمندی و کارایی ساختمان، به مفهوم رویداد توسعه داده می‌شود. «خشونتِ معماری»، توضیح کلیدی از روابط پیچیده و غنی میان فضاها و اتفاقاتی که در آن‌ها روی می‌دهد را فراهم کرده است. فصل سوم، با عنوان «انفصال» نیز به نوشتارهای چاپ‌شدهٔ چومی در خلال سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۱ پرداخته است. او در این فصل، کانسپت‌های ارائه‌شده در دو بخش نخست را توسعه می‌دهد. این کانسپت‌ها اغلب مربوط به آغاز یک شیوهٔ معماری هستند که سعی در گسترش به شکل ساختمان‌های واقعی را دارند و تلاش می‌کنند تا مفهومِ پویایی در معماری را مطرح نمایند.